حاجیهای سینمایی و سینماهایی که حسینیه شدند
تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۴۲۴۹۲
شاید باور نکنید ولی ۵۷ سال پیش مستندی با موضوع حج در برخی سینماهای کشور پخش شد و به گونهای با استقبال مردم روبرو شد که سینماها را همچون حسینیهها با کتبیههای محتشم سیاهپوش کردند و به نیت تبرک بر آن دست میکشیدند. - اخبار ویژه نامهها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ در لابلای تحقیقاتی که برای نوشتن این سفرنامه و گزارش مناسک حج سال گذشته، جست و جو می کردم، به فیلم های مستندی برخوردم که حیفم آمد از دیدن این فیلم ها محروم بمانید؛ چه آنان که ده ها سال پیش به حرم نبوی و مکه مشرف شده اند و چه آنان که در این روزها عطر مسجدالحرام و مسجد النبی را برای مردم ایران به ارمغان آورده اند و حتی آن یک میلیون نفری که سال هاست برای رفتن به خانه خدا ثبت نام کرده اند و منتظرند تا هر چه زودتر بار سفر خود را برای رفتن به بیت الله الحرام ببندند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حدود یک قرن است که هنر هفتم جای خود را در میان مردم باز کرده و کمتر کسی را می توان پیدا کرد که با این هنر محشور نباشد. تصویربرداران و مستندسازان از همان ابتدای تولد سینما، سه پایه های دوربین های خود را به دوش انداخته و از هر موضوعی که برای مردم جذابیت داشته باشد، فیلم و مستند ساخته اند که زیارت خانه خدا و اعمال حاجیان هم به دور از چشم آنان نبوده و در کشور خودمان هم غوغایی به پا کردند که شنیدن آن خالی از لطف نیست.
نگاهی به مستندهای خارجی
در یکی از گزارش ها درباره اهمیت سفرنامههای حج و انواع آن مطالبی نوشتم ولی دنیای امروز به ویژه در یک دهه اخیر در فناوری های ارتباطی به قدری پیشرفت کرده که هر زائری می تواند با گوشی موبایل خود یک مستند زیبا بسازد.
حامد عسگری در سفرنامه خود، خال سیاه عربی، به این مساله اشاره کرده که تصورش این بوده با بهترین دوربین ها عازم سرزمین حجاز می شود ولی وقتی می فهمد عربستان مجوزی برای دوربین نداده، تیم اعزامی مجبور می شوند تا با همین گوشی هایی که در دست من و شماست یک مستند بسازند که در نهایت مستند «با کاروان» را ساخت و این مستند از سیمای جمهوری اسلامی پخش شد و اکنون نیز می توان این مستند را از تلوبیون به تماشا نشست.
شاید اولین تصاویر متحرک حدود صد سال پیش تولید شد؛ زمانی که ارنست شودساک در سال 1922 فیلم کوتاهی در جده ساخت ولی این فیلم در آتش سوخت.
ممکن است این سوال در ذهن برخی افراد بوجود آید؛ مستندسازان خارجی که مسلمان نیستند، چگونه توانسته اند داخل مسجدالحرام یا مسجدالنبی شده و فیلم تهیه کنند در حالی که ورود افراد غیرمسلمان حرام است و عربستان نیز جلوگیری می کند. برخی از مستندسازان غربی وقتی فهمیدند که نمی توانند وارد خانه خدا شوند، لباس عربی به تن کرده و خود را مسلمان جا زدند تا بتوانند با این پوشش وارد حرمین شریفین شوند.
جورج کروگرز (George Krugers) یک فیلمساز هلندی بود که در سال ١٩٢٨ با این ترفند از خانه خدا و مسجد النبی فیلمبرداری کرد و توانست مستند صامت حج قدیم را بسازد.
این فیلمساز سفر خود به حجاز را در سال ١٩٢٨ ( ١٣ 6 هجری شمسی) با همراهی مسلمانان هند شرقی هلند از اندونزی آغاز کرد و تا موسم حج و عید قربان یعنی نهم خرداد ١٣ ٧ ادامه یافت. نکته جالب در این فیلم بقایای تخریب مزار حضرت حوّا در جدّه است. همچنین قبور مطهر ائمۀ بقیع دو سال قبل از آن تخریب شده و از حدود سه سال قبل به سبب اسائه ادب سعودیها به مسجدالنبی در مدینه، سفر حج از ایران بهمدت پنج سال ممنوع شد.
سال گذشته نسخه ای از این مستند صامت به عنوان قدیمی ترین فیلم از مناسک حج در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی رونمایی شد و برخی پژوهشگران و مستندسازان از زوایای گوناگون به بررسی این مستند پرداختند.
برخی معتقدند این فیلم قدیمیترین اثر تصویری (متحرک) از مناسک حج است که تاکنون مورد شناسایی قرار گرفته است. فیلم کوتاه مدینه منوره در اصل سیاه و سفید و صامت بوده که رنگین سازی و صداگذاری شده است. در این فیلم از قدیمیترین صوت تلاوت سوره مبارکه ضحی و اذان مسجد النبی که در مدینه منوره ضبط شده، برای صداگذاری استفاده شده است. چند شب پیش و در ایامی که زائران به گرد خانه خدا می چرخیدند، شبکه چهار سیما این مستند را پخش کرد که می توانید اینجا ببینید.
یکی از قدیمی ترین و مهمترین مستندهای حج توسط یک شرکت مصری به نام التمثیل و سینما در سال 1938 میلادی ساخته شد که در ایران به نام حج قدیم معروف است.
این شرکت مصری، گروهی از فیلمسازان را به حجاز فرستاد تا از مناسک حج، تصویربرداری کنند. دیدن این تصاویر قدیمی از حال و هوای طواف و چاه زمزم که در صحن مسجدالحرام بوده و زمانی که هنوز صفا و مروه زیر سقف مسجدالحرام قرار نگرفته و مثل حالا چند طبقه نشده بود، حجاج مسیر سعی را زیر آفتاب و آسمان طی میکردند.
در سال 1970 یک مستند به زبان فرانسه با موضوع مناسک حج به نمایش درآمد و از اسلام به عنوان یکی از سه دین اصلی یاد کرد که 500 میلیون پیرو در جهان دارد.
در این مستند آمده است: قرآن قوانین مشخصی را تعیین کرده؛ قوانینی که برای تمام امت های مسلمان تعیین شده است. در روز جمعه مردم برای شرکت در نماز جمعه به سمت مکه حرکت می کنند و در مساجد به اقامه نماز می پردازند. همانند هر مذهب دیگری زائران تابع مناسک معینی در حج هستند و یکی از این مناسک، حرکت مسلمانان به سمت حجر الاسود است و پرتاب سنگ به سمت شیطان.
نگاه مستندسازان ایرانی به مناسک حج
اگرچه در سال های اخیر مستندهای فراوانی به سفارش صدا و سیما یا سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری تولید و پخش می شود ولی نخستین مستند ایرانی در سال 1340 توسط دو برادر به نام های عبدالله و عیسی امیدوار ساخته شد که این دو برادر برای اولین بار یک فیلم رنگی از خانه خدا تهیه کردند و نام آن را «درباره خانه خدا» گذاشتند.
این مستند روایتی از اولین سفر این دو جهانگرد و پژوهشگر ایرانی به سرزمین وحی است که با بیانی ساده و شیوا تعریف می کنند که در این سفر با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم کردند و چگونه با خودروی ژیان خود بیابان های ربع الخالی عربستان را طی کرده و با وجود مشکلاتی مثل تمام شدن بنزین و غذا توانستند با کمک صحرانشینان عربستان نجات پیدا کنند.
در سال های 92 تا 94 فیلمی مستند با عنوان «درباره خانه خدا» ساخته شد که نویسنده و کارگردان آن حاج احمد ابراهیمی بود. این مستند به همت موسسه فرهنگی هنری مشعر تولید شد که روایت سه مستند قدیمی و مهم ایرانی با موضوع مناسک حج را بیان می کند.
محمد تهامی نژاد پژوهشگر تاریخ سینما درباره مستند برادران امیدوار می گوید اگرچه این مستند در روزهای حج تمتع ساخته نشده ولی فیلمی که از کعبه گرفته شده بسیار با ارزش است و شاید اولین فیلمی است که ایرانیها از مکه گرفتهاند و عیسی امیدوار درباره نحوه فیلمبرداری می گوید مقداری را به صورت مخفیانه فیلمبرداری کرده ولی چون ماموران عربستانی همراه آن ها بودند اجازه دادند و در تاریخ کعبه این دو برادر اولین کسانی بودند که توانستند فیلم مختصری از آن دوره بگیرند.
با این حال در سال 1343 که مدیرعامل شرکت هواپیمایی ملی ایران اولین دسته از حجاج عازم جده را بدرقه کرد، فیلمی تهیه شد و در فروردین همان سال که هنوز فیلم برادران امیدوار به نمایش درنیامده بود، جلال آل احمد به مکه رفت و کتاب خسی در میقات را نوشت که به عنوان مرجعی درباره پیشینه تصویربرداری از مناسک حج به شمار میرود.
فیلمی که سینماها را حسینیه کرد
جلال در خسی در میقات خود در فصل توضیح مسلخ و قربانی نوشت «دامن احرام را بالا زده میگشتیم، یکی فیلم برمی داشت در لباس احرام با دوربین 16 میلیمتری و دو سه نفر عمله دایره الصحه و الامن اطرافش میپلکیدند» جلال در زیرنویس این مطلب نوشت که همان سال یک دسته اندونزیها از مراسم حج فیلم گرفتند و فرانسویها آن را در تلویزیون فرانسه پخش کرده بودند و برادر زنش در پاریس دیده بود و نقل میکرد.
البته کسی که آل احمد به او اشاره میکند، احتمالاً یک عکاس ایرانی به نام عزیز رشکی بوده که در آن سال از مراسم حج فیلم برداشته ولی این فیلم موجود نیست که این مطلب یک سال بعد انگیزهای برای ساخت فیلم خانه خدا شد.
غلامرضا رشکی فرزند این عکاس می گوید یک فیلم 16 میلیمتری تهیه کرده بودند که به تلویزیون آلمان بردند ولی این فیلم دیگر برنگشت و همین مساله باعث شد تا ابوالقاسم رضایی آن فیلم معروف خانه خدا را تولید کند.
در بخشی از متن پیش آگهی فیلم خانه خدا ساخته ابوالقاسم رضایی که در سال 1345 در بعضی از سینماهای ایران به نمایش درآمد و مورد استقبال مردم قرار گرفت، اینگونه به تبلیغ فیلم پرداخته شد: این یک فیلم عادی نیست. سندی است با عظمت از شوق انسان برای نزدیکی به پروردگار یکتا و توانا. برای نخستین بار یک فیلم بزرگ، چشم مشتاقان زیارت خانه خدا را به تماشای مراسم باشکوه حج روشن میکند.
روایت تهامی را از این مستند بخوانیم: این فیلم از نظر ثبت یک واقعه تا آن روز سابقه نداشته و یک اتقاقی از نظر اقتصادی در سینما افتاد و این فیلم مستند نشان داد که سینما چه قدرت فوق العاده ای برای جذب تماشاگر دارد. بسیاری از مردم در آن زمان سینما و تلویزیون را به دلیل اعتقادات مذهبی که فیلمها و تصاویری مخالف عقایدشان پخش می کرد، نمیپذیرفتند و عملاً آنها را تحریم کرده بودند ولی برای پخش این فیلم قواعد تغییر کرد.
مستند خانه خدا در 30 آذر سال 45 مصادف با هشتم ماه مبارک رمضان در تهران، شیراز و تبریز به نمایش درآمد. البته تمام پوسترهای فیلمهای دیگر جمع آوری شد و حتی پیش نمایشهای فیلمهای دیگر متوقف شد و در عوض روی دیوارهای سالن انتظار سینماها کتیبههای مذهبی و 17 بند محتشم نصب شد. هجومی که مردم در آن سال برای تماشای این فیلم آوردند، بی سابقه بود و در واقع یک مراسم آئینی برای یک نمایش دینی درست شده بود.
نکته دیگر این بود که بعد از پایان نمایش فیلم بعضی از مردم همدیگر را حاجی خطاب میکردند و حتی عدهای برای تبرک دست به پرده نمایش سینما میکشیدند. احمد طالبی نژاد در مجله فیلم نوشت آن زمان وی یک نوجوان بوده و به اتفاق پدرش به سینما رفته بود تا فیلم خانه خدا را ببینند که در ورودی سینما کتیبههایی زده بودند و پدرش کتیبهها را بوسید و به داخل سینما رفت..
در مستند درباره خانه خدا جزییاتی از ساخت فیلم خانه خدا مورد بررسی قرار گرفته است. مثلا رضایی به سراغ یکی از باسابقهترین حمله داران ایرانی به نام شربت اوغلی رفت که به عنوان مدیر کاروان حج در مکه و مدینه آشنایانی داشت و میتوانست راه تولید را برای آنها هموارتر کند یا در مدینه منوره کتابخانه ای وجود دارد که قرآنی به خط حضرت علی (ع) در آن نگهداری می شود یا صعب العبوری راه بهانه ای برای نادیده گرفتن غار حرا نشد. یکی از تأثیرگذارترین صحنه های این فیلم لحظه بارش باران در مسجدالحرام بود و تولیدکنندگان این مستند، بارش رحمت الهی در این مکان مقدس را توفیقی برای خود می دانستند تا مناظری بدیع از ریزش صحنه های باران را ضبط کنند. همچنین سازندگان این مستند افتخار می کردند که نامشان به عنوان حاجی ذکر شود و لذا در عنوان بندی ابتدایی فیلم در کنار نام عوامل فیلم عنوان حاجی ذکر شده است.
مستند خانه خدا بعدها به زبان انگلیسی ترجمه و به بسیاری از کشورهای مسلمان فروخته شد. البته این فیلم سالها بعد توسط ابوالقاسم رضایی با عنوان جدید زیارت مکه دوباره تدوین شد.
ایکنا اخیرا در مصاحبه با احمد ابراهیمی کارگردان مستند درباره خانه خدا از زوایای حرفه ای بر روی این مستند تمرکز کرده که به قول طلبه ها باید به همکاران ایکنا گفت مرحبا بناصرنا و علاقه مندان می توانند این مصاحبه مفصل را اینجا و اینجا مطالعه کنند.
فیلم کامل درباره خانه خدا را هم اینجا ببینید.
گزارشی از مراسم نخستین حج پس از انقلاب
سومین فیلم مستند ایرانی که می توان از آن یاد کرد گزارشی تلویزیونی از مراسم حج سال 1358 شمسی است. این فیلم که توسط مرحوم محمدجواد گنجی زاده تهیه و ساخته شد و اولین مراسم حج زائران ایرانی بعد از انقلاب است که حال و هوایی انقلابی زائران در آن پیداست.
تهیه گفتار متن فیلم و گویندگی آن را بهروز رضوی به عهده داشت که آن را حجی پرماجرا دانست. چون اولین سالی بود که ایرانیان بعد از انقلاب به مکه می رفتند. در گفتار فیلم از کتاب خسی در میقات بهره گرفته شده و گنجی زاده برای کسب آمادگی بیشتر به سفرنامههای قدیمی و جدید رجوع کرده بود.
رضوی در این گزارش تلویزیونی می گوید: هرچه در مکه احساس غریبی می کردیم ولی وقتی آمدیم مدینه به قدری فضای آشنایی بود که ایرانیها تصور میکردند سالها آنجا زندگی کرده اند.
سهم اندک فیلم های سینمایی ایرانی برای حج ابراهیمی
هرچند مستند سازان ایرانی تلاش های فراوانی برای انعکاس مناسک حج بر روی پرده جادویی کردند ولی هنرمندانی هم به دنبال انتقال پیام حج از طریق ساخت فیلم های سینمایی بودند که شایسته است اهالی قلم و هنر هفتم بررسی کنند که چرا تعداد فیلم های حج اینقدر کم است و چرا این چند فیلمی هم که با زحمت تولید شد، به خوبی دیده نشد.
فیلم های زمین آسمانی به کارگردانی محمدعلی نجفی، پروانگی به کارگردانی قاسم جعفری، از رییس جمهور پاداش نگیرید، به کارگردانی کمال تبریزی و وقتی همه خواب بودند از فریدون حسن پور جای خود را در میان مخاطبان سینما باز نکرد.
زمین آسمانی از آن دست فیلمهایی است که ماجراهای آن با فیلمی که در داستان مشغول ساخت آن هستند گره میخورد. دختری به نام لیلا علاقه دارد در نقش هاجر همسر ابراهیم در فیلمی به کارگردانی محمدعلی نجفی بازی کند. او سراغ این کارگردان میرود و میخواهد نقش را به او بدهد. نقش سخت است و کارگردان از او میخواهد که باید بسیار تلاش کند، اما بیماری مادربزرگش مانع از این مسئله میشود. نهایتا با گروه به مکه میرود و در این نقش بازی میکند.
در فیلم پروانگی تمرکز اصلی ماجرا روی تغییر و تحول یک شخصیت بعد از سفر حج است. نویسندهای که به دعوت یکی از دوستانش از آمریکا به پاریس میرود و وقتی میرسد متوجه میشود دوستش مرده و تصمیم میگیرد سفر ناتمام او را تمام کند. برای به سرانجام رساندن این کتاب، وارد فضایی متفاوت میشود و کمکم تحولاتی در زندگیاش رخ میدهد.
فیلم از رییس جمهور پاداش نگیرید، که هفت سال در توقیف بود، داستان یکی از مدیران ارشد است که اتفاقی به سفر حج میرود و در این سفر اتفاقاتی برایش میافتد که ظاهرش خوشایند نیست، اما همه این اتفاقات ناخوشایند باعث میشود به معنا و مفهومی از سفر دست پیدا کند.
فیلم وقتی همه خواب بودند، درباره سفر بیبی پیر و بدحال یک روستا به حج است. درست وقتی از همه حلالیت میطلبید تا راهی شود متوجه میشود اجازه سفر ندارد و حالا نوبت برخی اهالی ده بود تا تلاش کنند هرطور شده او را راهی کنند.
این فیلم در جشنواره سیوچهارم سیمرغ بخش فیلمهای معناگرا را به دست آورد و در شش رشته هم نامزد دریافت سیمرغ شد.
در میان فیلم های خارجی نیز می توان به فیلم سینمایی سفر بزرگ اشاره کرد که هفته گذشته همزمان با عید قربان از شبکه چهار سیما پخش شد.
این فیلم به کارگردانی اسماعیل فروخی و با بازی نیکلاس کازاله، محمد مجد و جکی نرسیسیان ساخته شده است.
در خلاصه داستان این فیلم آمده است: ردا یک جوان فرانسوی مراکشی است که به همراه پدر سالخورده خود از جنوب فرانسه به سمت مکه حرکت می کنند تا پدرش زیارت خود را به جای بیاورد. پسر که به اجبار پدر به این سفر آمده فلسفه کار پدر را درک نمی کند و مدام بی قراری می کند اما این سفر و اتفاقاتی که در طول آن برای آنان می افتد باعث رشد ذهنی پسر و شناخت او از پدرش می شود.
اخیرا شبکه عربی الجزیره اعلام کرده که وزارت حج و عمره عربستان قصد دارد یک فیلم سینمایی درباره مناسک حج بسازد که با مشارکت 800 بازیگر خواهد بود.
این فیلم سینمایی با عنوان سفر یک عمر در چارچوب طرح آگاهی بخشی به بیش از 9 زبان مختلف از شبکه حج و عمره در خطوط هوایی عربستان پخش خواهد شد.
این فیلم 12 دقیقه ای، سفر یک زائر و کیفیت ادای مناسک قبل و هنگام ادای فریضه را نشان می دهد و این فیلم قرار است در 144 پرواز و بیش از 28 هزار صفحه نمایش داده شود.
منبع: ایرنا
منبع: تسنیم
کلیدواژه: درباره خانه خدا فیلم خانه خدا خانه خدا مناسک حج قدیمی ترین مراسم حج ساخته شد یک فیلم فیلم ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۴۲۴۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هدفگذاری شورای ششم برای توسعه متوازن شهر مشهد
به گزارش قدس خراسان به نقل از پایگاه اطلاعرسانی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس، موسیالرضا حاجیبگلو در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، به مناسبتهای پیش رو اشاره داشت و پیشاپیش هفته شوراهای اسلامی شهر و روستا، روز معلم و روز کار و کارگر را تبریک و تهنیت گفت.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس، در ادامه این نشست، پاسخگوی سوالات خبرنگاران بود.
حاجیبگلو برهمین اساس، در پاسخ به سوال خبرنگاری درخصوص مسدود شدن حسابهای بانکی شهرداری مشهد، گفت: مسدود شدن حسابهای بانکی در ادوار گذشته هم سابقه داشته و سال قبل هم شاهد بودیم که ریشه در حسابهای فیمابین شهرداری مشهد با بانک مربوطه داشت.
وی افزود: این مسدود شدن در شرایطی اتفاق افتاد که شهرداری از این بانک، ۳ هزار میلیارد تومان مطالبات دارد؛ در عین حال، به لحاظ حقوقی این موضوع را پیگیری نکردیم و درحال حاضر هم مشکلی وجود ندارد.
حاجیبگلو درخصوص جایگاه و اهمیت شهر مشهد هم تصریح کرد: مشهد شهر زیارتی است و برهمین اساس، تمهیدات مختلفی را اندیشیدهایم؛ یکی از مهمترین موضوعات، بودجه زیارت و حاشیه شهر بوده که محقق نشده و برای تصویب و اجرایی شدن آن، باید مطالعات لازم انجام و روال قانونی آن طی شود.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس، در پاسخ به خبرنگار دیگری پیرامون رسانه، گفت: نگاه شورای ششم به حوزه رسانه، نگاه ویژهای است و اصحاب رسانه را از خود میدانیم و همیشه خود را پاسخگوی آنها میدانیم.
حاجیبگلو تصریح کرد: این رویکرد حمایتی درخصوص رسانههاست و نه «فیکنیوزها» که مدعی رسانه هستند؛ به چنین افرادی اهمیت نمیدهیم و اجازه توهین به دیگران را هم ندارند.
وی درخصوص روزنامه شهرآرا هم گفت: نسبت به این روزنامه، انتقاداتی داشتیم و در تذکرات مختلف این موضوع را مطرح کردیم؛ موسسه شهرآرا هم این نقطه نظرات و دغدغهها را مدنظر قرار داد و امروز این مجموعه به عنوان یک رسانه بسیار قوی شناخته میشود.
رایگان شدن خدمات اتوبوسرانی، محور دیگر صحبتهای خبرنگاران در این جلسه بود که حاجیبگلو افزود: براساس مصوبه شورای اسلامی شهر، در سال ۱۴۰۱، ده خط اتوبوسرانی در حاشیه شهر مشمول ۹۰ درصد تخفیف شد.
حاجیبگلو اظهارکرد: علاوه بر این، در سال ۱۴۰۲ هم طرح رایگان کردن اتوبوس به تصویب رسید ولی کمیته انطباق فرمانداری آن را رد کرد ولی در عین حال، تابع قانون هستیم.
خبرنگار دیگری از تفریغ بودجه سال ۱۴۰۱ شهرداری مشهد سوال کرد و حاجیبگلو در این خصوص گفت: تفریغ بودجه ۱۴۰۱ در صحن علنی شورای شهر به تصویب رسید ولی شخص بنده، نسبت به این مصوبه مخالف بودم و نیازمند بررسی بیشتر داشت.
حاجیبگلو افزود: در گزارشات دریافتی پیرامون تفریغ بودجه ۱۴۰۱، برخی مبالغ پرداختی به یک فهرست ۱۰۰ نفره نامشخص بود؛ گزارش حسابرسی هم ایراداتی را نشان میدهد ولی هرآنچه قانون تصمیم بگیرد، تابع خواهیم بود.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس در پاسخ به سوالی پیرامون تعرفه بهای خدمات شرکت «تات»، تصریح کرد: این بهای خدمات، سال گذشته کاهش یافت؛ در سال ۱۴۰۳ مجاز بودیم که این تعرفهها را براساس نرخ تورم افزایش دهیم ولی این تعرفهها حدود ۲۵ درصد افزایش یافت که کمتر از میزان تورم است.
خبرنگار دیگری هم در این جلسه به نامگذاری خیابان طبرسی جنوبی به نام مبارک امامجواد(ع)، اشاره داشت و پیگیر این مصوبه شد که حاجیبگلو در این خصوص گفت: این مصوبه در کمیته انطباق فرمانداری تایید نشده و نامگذاری انجام نمیشود.
رویکردهای شورای ششم پیرامون حمایت از سرمایهگذاری داخلی و خارجی محور دیگر سوالات خبرنگاران در این نشست خبری بود و حاجیبگلو افزود: شورای شهر و مدیریت شهری، حامی سرمایهگذاری است ولی برخی قوانین در این حوزه داریم که دستوپا گیر شده است.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس تصریح کرد: آنچه مسلم بوده این است که جذب سرمایهگذار تنها به شهرداری و مدیریت شهری محدود نمیشود.
یکی دیگر از خبرنگاران پیرامون طرح سوال از شهردار نکاتی را مطرح کرد و حاجیبگلو در پاسخ گفت: این موضوع در دستورکار جلسه علنی آتی شوراست ولی به لحاظ آییننامهای این موضوع وجاهت قانونی ندارد چراکه شهرداری باید ظرف ۱۰ روز از طرح سوال، پاسخگویی کند؛ در عین حال، مشکل خاصی برای طرح سوال و پاسخگویی نداریم و هر عضوی میتواند مجدد طرح سوال داشته باشد.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس در پاسخ به سوالی پیرامون بهرهبرداری از فاز یک خط ۳ مترو هم اظهارکرد: این پروژه تا هفته دولت درصدد هستیم که بهرهبرداری شود و همه اهتمام مدیریت شهری نیز بر این بوده که تا پایان سال ۱۴۰۴ حفاری تونلهای خطوط قطارشهری مشهد به اتمام برسد و وارد فاز تجهیز و آمادهسازی شویم.
یکی دیگر از خبرنگاران از اقدامات مدیریت شهری در حاشیه شهر سوال پرسید و حاجیبگلو گفت: عملکرد و اقدامات شورای ششم و شهرداری در این دوره، در حاشیه شهر، به اذعان مردم و مدیران، عملکرد مطلوبی بوده است.
وی افزود: سعی ما بر این بوده که شیب خدمت را به سمت حاشیه شهر و مناطق کمبرخوردار ببریم و با جدیت پیگیر افزایش سرانههای خدماتی، ورزشی، فرهنگی، اقتصادی و عمرانی بودهایم تا در این شهر، مناطق کمبرخوردار نداشته باشیم.
حاجیبگلو تصریح کرد: براساس همین نگاه بوده که نیمی از بودجه عمرانی شهرداری در اختیار مناطق کمبرخوردار و حاشیه شهر قرار گرفته و پروژههای زودبازده یک و دو را هم اجرایی کردیم؛ امیدواریم دولت و دستگاههای اجرایی دیگر نیز در این خصوص سهم و نقش خود را ایفا کنند.
وی گفت: حتی مطالبات شهرداری از دولت نیز پرداخت نمیشود؛ مطالباتی که امروز این عدد به حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده و حداکثر اگر ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان آن محقق شود.
مطالبات پیمانکاران شهرداری دیگر محور سوالات مطرح شده از سوی خبرنگاران بود و حاجیبگلو در این خصوص افزود: شهرداری مشهد حدود ۴ هزار پیمانکار دارد و آنها را قلب تپنده اجرایی شهرداری میدانیم.
حاجیبگلو تصریح کرد: این پیمانکاران، سالهای سال است که با شهرداری در تعامل بوده و نسبت به مدل پیمانکاری شهرداری نیز اشراف دارند.
وی گفت: تاخیر در واریزی مطالبات پیمانکاران همیشه بوده ولی هیچگاه شاهد به این شکل نبوده که پیمانکاری نتواند طلب خود را وصول کند؛ همه سعی ما بر این بوده که تا نیمه اول امسال، تمامی بدهیهای به پیمانکاران را تسویه کنیم.
حاجیبگلو بخش دیگری از صحبتهای خود را به پروژههای زودبازده اختصاص داد و افزود: طی ۳ سال اخیر حدود ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای این پروژهها تعریف کردیم که با خواست و مطالبه شهروندان هزینه و پروژهها اجرا میشوند؛ این سیاستگذاری نیز در راستای تحقق توسعه متوازن و عدالتمحور شهر مشهد بوده است.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مشهد مقدس در ادامه صحبتهای خود با بیان اینکه عملکرد و اقدامات شورای ششم و مدیریت شهری در این دوره، با وجود محدودیت منابع، عملکرد بسیار مطلوبی بوده، گفت: شهردار مشهد هم براساس ارزیابیهای مختلف صورت گرفته، عملکرد رضایتبخش و به مراتب قویتر از قبل داشته است.
یکی دیگر از محورهای سوالات مطرح شده از سوی خبرنگاران، تشریح سیاستگذاریها و اقدامات شورای شهر و مدیریت شهری درخصوص توسعه به شرق بود که حاجیبگلو در این خصوص اظهارکرد: به مرور زمان این موضوع را پیگیر هستیم و برنامهریزیهای مختلفی در این زمینه صورت گرفته است.
حاجیبگلو در پایان با تقدیر از خبرنگاران، گفت: بسیاری از پروژههای نیمهتمام شهر مشهد و استان به واسطه همین مطالبهگری واقعی و درست و بهجای اصحاب رسانه به ثمر رسیده است؛ امیدواریم بتوانیم شهری زنده و با نشاط برای زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی داشته باشیم.